DEN HELDER - Rijkswaterstaat en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) doen een ultieme poging om vuurtoren Kijkduin in Den Helder (in de volksmond Lange Jaap) te stutten. Samen hebben zij een hoogleraar en een expert ingeschakeld om dit op korte termijn te onderzoeken. Binnen dit onderzoek wordt nogmaals gekeken of er voor de lange termijn toch nog mogelijkheden zijn om de vuurtoren te behouden.


Toren is onveilig
Scheuren in de wand van de toren en in de vloeren, zwelroest in de voegen, inwendige spanningen, ingeteerde bouten bedreigen de constructieve veiligheid. Het uitgevoerde externe onderzoek door ingenieursbureau Rotterdam geeft aan dat de bouwkundige situatie van de toren ineens kan verslechteren. De toren is onveilig: daarom is de omgeving van de vuurtoren sinds september afgezet. Dat betekent dat mensen geen herstel- of stutwerkzaamheden in en aan de toren kunnen verrichten. Deze situatie vraagt om een besluit op korte termijn over de toekomst van Lange Jaap.

Verslechtering door uitstel
Vanwege de monumentale status en de bijzondere constructie is steeds met vervolgonderzoeken geprobeerd meer zekerheid te verkrijgen over de mogelijkheden om het stoppen van vochtdoorslag en scheurvorming te verhelpen, in plaats van dat er daadwerkelijk maatregelen zijn uitgevoerd.

Rijkswaterstaat erkent en betreurt dat zij niet zijn verantwoordelijkheid is nagekomen om goed voor Lange Jaap te zorgen. Een extern onderzoek wordt uitgevoerd om het doorlopen proces van de afgelopen jaren te evalueren en hiervan te leren om herhaling in de toekomst te voorkomen.

Opties en besluit
Door het ingenieursbureau Rotterdam, TNO en PT Structural zijn verschillende toekomstscenario’s geschetst. Hieruit kan worden geconcludeerd dat er vooralsnog geen mogelijkheden lijken te zijn om de toren veilig te benaderen, waardoor het tijdelijk stutten of uitvoeren van herstelwerkzaamheden als opties afvallen. Rijkswaterstaat heeft, naast het genoemde onderzoek de afgelopen maanden van experts en betrokkenen, 14 ideeën ontvangen en beoordeeld voor herstel van Lange Jaap. Zowel de uitkomsten van de ingenieursbureaus als deze ideeën worden door de hoogleraar en expert nogmaals beoordeeld. De verwachting is dat dit onderzoek medio januari 2022 voldoende is uitgewerkt om eind januari een beslissing te nemen over de toekomst van Lange Jaap.

Overleg
Rijkswaterstaat is zich bewust van de belangrijke rol die dit monument speelt in de geschiedenis en het leven van mensen in Den Helder en omgeving. Rijkswaterstaat wil aan de hand van een brede participatie met betrokkenen van de vuurtoren in gesprek gaan over de conclusies van de rapporten, de eventuele mogelijkheden om de vuurtoren toch te kunnen behouden en de vervolgstappen.

Alle beschikbare rapporten en bevindingen staan op de projectpagina van de vuurtoren.